Centrale examens gaan van start

Het is weer zover: de centrale examen gaan van start. Dat betekent een belangrijke periode voor leerlingen en het begin van het volwassen leven. Jaarlijks doen in Nederland bijna 200.000 leerlingen eindexamen. Ook dit jaar maakt een nieuwe lichting zich op voor de examenperiode. 

Landelijk liggen er ontzettend veel verschillende examens klaar met nieuwe examenvragen. Er zijn zo’n 12.000 nieuwe vragen bedacht die terug te vinden zijn in de 400 verschillende examens. Het eerste tijdvak vindt dit jaar plaats op maandag 14 mei en eindigt op dinsdag 29 mei. 
 

Examens op de schop

Het centrale examen heeft sinds 1968 dezelfde vorm. Scholen voelen de druk om zoveel mogelijk leerlingen een diploma te geven en worden daar hard op afgerekend. “In de volksmond wordt dan gezegd: we leren de leerlingen door de hoepel van het examen springen,” aldus Paul Rosenmöller, voorzitter van de VO-raad. Daarom heeft de VO-raad voorstellen gedaan om het examen te vernieuwen. Leerlingen moeten op bepaalde momenten in het jaar vakken kunnen afronden, zodat ze meer tijd krijgen voor verdieping. Ook zou de verplichte lesstof bij examens verminderd kunnen worden, zodat scholen meer vrijheid krijgen om vakken inhoudelijk zelf in te vullen.
 

Verandering in het onderwijs

Er verandert veel in het onderwijs. Leerlingen volgen hun eigen lesprogramma, werken met digitale middelen én er wordt meer aandacht geschonken aan persoonlijke en sociale ontwikkeling. Helaas komen deze vernieuwingen niet terug in het huidige examen. “Het gevolg daarvan is dat diploma’s van leerlingen steeds minder waard zijn”, aldus Rosenmöller. 
 

Aandacht voor persoonlijke ontwikkeling

“Mbo-, hbo- en universitaire opleidingen stellen dan ook eisen aan de toelating van nieuwe studenten. Leerlingen moeten bijvoorbeeld een schriftelijke motivatie sturen, of krijgen een toelatingsgesprek waarin de persoonlijke ontwikkeling aan de orde komt”, zo vertelt Rosenmöller. “Nu toetsen we enkel kennis. Dat is heel belangrijk, maar opleidingen willen meer weten over vaardigheden als samenwerken of kritisch denken. Wij willen onze leerlingen zo goed mogelijk afleveren, dus daar moeten we iets aan doen.”
 

Kansen spreiden

De VO-raad denkt dat de examens snel verbeteren door niet alle eindexamens in mei af te nemen. In plaats daarvan zouden de examens over het jaar verspreid moeten worden. Het voordeel hiervan is dat leerlingen op hun eigen moment de toetsen afsluiten. Ook zouden leerlingen die zijn gezakt alleen de vakken moeten overdoen waar ze een onvoldoende voor scoorden. Rosenmöller: “Een heel jaar overdoen is demotiverend en te duur.”

Bron: Examenblad en Parool